เคยสงสัยกันไหมครับว่า แอลกอฮอล์เนี่ยมันฆ่าเชื้อโรคได้จริงไหม เพราะบางทีมันก็เหมือนเป็นแค่น้ำเปล่าเท่านั้น
แต่ต้องบอกเลยครับว่า แอลกอฮอล์สามารถฆ่าเชื้อได้เพราะมันมี คุณสมบัติในการทำลายโครงสร้างของจุลินทรีย์ เช่น แบคทีเรีย ไวรัส และเชื้อรา โดยหลักๆ แล้ว แอลกอฮอล์ออกฤทธิ์ฆ่าเชื้อด้วยกลไกประมาณนี้ครับ
การฆ่าเชื้อของแอลกอฮอล์
ทำลายเยื่อหุ้มเซลล์ (Cell Membrane Disruption)
- แอลกอฮอล์เป็นสารละลายที่สามารถละลายไขมันได้ (lipophilic) และเยื่อหุ้มเซลล์ของจุลินทรีย์หลายชนิดประกอบด้วยไขมัน
- เมื่อแอลกอฮอล์สัมผัสกับจุลินทรีย์ มันจะทำให้เยื่อหุ้มเซลล์สูญเสียโครงสร้าง ทำให้สารต่างๆ ภายในเซลล์รั่วออกมา
จับตัวกับโปรตีนและทำให้เสียสภาพ (Protein Denaturation)
- แอลกอฮอล์สามารถทำให้โปรตีนภายในเซลล์ของจุลินทรีย์เสียโครงสร้างหรือจับตัวกันผิดปกติ ซึ่งทำให้เซลล์ไม่สามารถทำงานได้
- การทำให้โปรตีนเสียสภาพเป็นกระบวนการสำคัญที่ทำให้จุลินทรีย์ตาย
ยับยั้งกระบวนการเผาผลาญและการสืบพันธุ์ของเชื้อโรค
- เมื่อเยื่อหุ้มเซลล์ถูกทำลายและโปรตีนเสียสภาพ เชื้อโรคจะไม่สามารถทำหน้าที่พื้นฐาน เช่น การหายใจ การขนส่งสารอาหาร หรือการแบ่งเซลล์ได้ ทำให้มันตายในที่สุด
ประสิทธิภาพของแอลกอฮอล์
- แอลกอฮอล์ที่มีความเข้มข้น 60–80% มีประสิทธิภาพสูงสุดในการฆ่าเชื้อ เพราะสามารถซึมเข้าสู่เซลล์จุลินทรีย์ได้ดี
- แอลกอฮอล์ที่เข้มข้นเกินไป (เช่น 99%) จะระเหยเร็วเกินไปและอาจทำให้โปรตีนที่ผิวเซลล์จับตัวกันอย่างรวดเร็ว ทำให้แอลกอฮอล์ไม่สามารถซึมเข้าไปฆ่าเชื้อได้อย่างเต็มที่
ดังนั้น แอลกอฮอล์จึงเป็นสารฆ่าเชื้อที่มีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะ เอทานอล (Ethanol) และไอโซโพรพานอล (Isopropanol) ที่นิยมใช้ในผลิตภัณฑ์ฆ่าเชื้อทั่วไปครับ ช่ว
มีเชื้ออะไรที่แอลกอฮอล์ไม่สามารถฆ่าได้ไหม?
ต้องบอกว่า แอลกอฮอล์ไม่สามารถฆ่าเชื้อโรคได้ทุกชนิด บางประเภทสามารถต้านทานหรือไม่ถูกทำลายอย่างสมบูรณ์ด้วยแอลกอฮอล์ ตัวอย่างเชื้อที่แอลกอฮอล์ฆ่าได้ไม่ดีหรือไม่ได้เลย ได้แก่
- สปอร์ของแบคทีเรีย (Bacterial Spores)
- ตัวอย่าง: Clostridium difficile, Bacillus anthracis
- สปอร์ของแบคทีเรียมีเปลือกแข็งที่ป้องกันไม่ให้แอลกอฮอล์ซึมเข้าไปทำลายเซลล์ภายใน
- ไวรัสที่ไม่มีเปลือกหุ้ม (Non-Enveloped Viruses)
- ตัวอย่าง: Norovirus, Hepatitis A virus, Poliovirus
- ไวรัสที่ไม่มีเปลือกไขมัน (envelope) มีโครงสร้างที่ทนทานต่อแอลกอฮอล์มากกว่าไวรัสที่มีเปลือกหุ้ม เช่น ไวรัสโคโรนา
- เชื้อราบางชนิด (Certain Fungi and Fungal Spores)
- ตัวอย่าง: Aspergillus spp., Candida auris
- สปอร์ของเชื้อราบางชนิดมีโครงสร้างแข็งแรงมาก ทำให้แอลกอฮอล์ฆ่าได้ไม่ดี
- โปรโตซัวในระยะซีสต์ (Protozoan Cysts)
- ตัวอย่าง: Giardia lamblia, Cryptosporidium
- โปรโตซัวบางชนิดสามารถสร้างซีสต์ (เปลือกป้องกัน) ที่ช่วยให้มันอยู่รอดในสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม รวมถึงทนทานต่อแอลกอฮอล์
- ไบโอฟิล์ม (Biofilms)
- กลุ่มจุลินทรีย์ที่สร้างชั้นเมือกป้องกัน เช่น Pseudomonas aeruginosa
- แอลกอฮอล์อาจฆ่าเชื้อที่อยู่ด้านนอกของไบโอฟิล์มได้ แต่ไม่สามารถทะลุเข้าไปทำลายเชื้อที่อยู่ข้างในได้
วิธีฆ่าเชื้อที่แอลกอฮอล์ฆ่าไม่ได้
- ใช้สารฆ่าเชื้ออื่นร่วมด้วย เช่น ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์, คลอรีน (น้ำยาฟอกขาว), กลูตาราลดีไฮด์
- ใช้ความร้อนสูง เช่น การอบฆ่าเชื้อ (Autoclave) ที่อุณหภูมิสูงกว่า 121°C
- ใช้รังสี UV หรือโอโซน สำหรับฆ่าเชื้อในอากาศและพื้นผิว
ดังนั้น แม้ว่าแอลกอฮอล์จะเป็นสารฆ่าเชื้อที่มีประสิทธิภาพสูง แต่ก็ไม่สามารถฆ่าเชื้อได้ทุกชนิด จำเป็นต้องเลือกวิธีฆ่าเชื้อที่เหมาะสมตามประเภทของเชื้อโรคที่ต้องกำจัดด้วยนะครับ
และก่อนจากกันไปขอขายหวยนิดหน่อยนะครับ
สำหรับใครที่ชื่นชอบการซื้อหวย เรามีหวยขายครับ หวยของเราส่วนมากเป็นหวยต่างประเทศครับ ได้รับการรับรองจากหน่วยงานรัฐบาลของประเทศอังกฤษ โดยคณะกรรมการการพนันประเทศอังกฤษ และหน่วยงานจากประเทศฟิลิปปินส์ และสหรัฐอเมริกาครับ